Het taboe van sterven

Gepubliceerd op 8 juni 2020 om 09:39

Door Susanne de Man

De afgelopen periode is voor velen een van angst. Corona heeft het leven van iedereen beïnvloed en houdt de maatschappij mondiaal in zijn greep. Iets wat we in deze tijd in het westen niet meer verwachten of kennen, wordt weer een reële bedreiging: sterven aan een besmettelijke aandoening. Waar zo’n 100 jaar geleden de tragische mogelijkheid van sterven op jonge leeftijd onderdeel was van het leven, lijkt tegenwoordig alles maakbaar. Ouder worden is iets wat moet worden bestreden. Doodgaan en het proces hieromheen is een taboe. 

De specialisatie waar ik mijn hart aan heb verloren, die van de ouderengeneeskunde, wordt over het algemeen niet als een interessante optie gezien onder geneeskundigen. Als arts hebben we in de ouderengeneeskunde dagelijks te maken met de laatste levensfase en de dood. Het belang van ons vak zit veelvuldig niet in het genezen, maar in het bieden van kwaliteit van leven en comfort. Zorgen dat mensen zich gezien, gehoord en gerespecteerd voelen, ondanks dat ze in onze cultuur nog maar weinig waarde toebedeeld krijgen. Werken als arts in het ziekenhuis en doodzieke patiënten beter maken heeft een hoge status. Mensen beter maken is "sexy". Mensen dood laten gaan is dat niet. 

Sterven is een proces, net als geboren worden. Het is ontzettend bijzonder om dat proces, wat vaak intens en emotioneel is, mee te mogen maken en te mogen begeleiden. Met inzet van medicatie, zoals pijn- en slaapmedicatie, proberen we mensen zo comfortabel mogelijk te maken. In mijn werk heb ik de afgelopen jaren gemerkt hoe weinig er bekend is over dit proces. Hoe veelvuldig mensen denken dat het proces op zichzelf ‘onmenselijk’ is, vanuit de verwachting dat doodgaan snel en simpel is. Tijd om het leven af te mogen ronden, zowel voor de stervende als zijn geliefden, kan juist zo mooi zijn. 

De manier waarop sterfte op te jonge leeftijd de afgelopen periode weer onderdeel is geworden van het leven, is afschuwelijk. Ik hoop van harte dat er zo snel mogelijk een vaccin tegen dit vreselijke virus gemaakt wordt. Wat ik echter ook hoop, is dat we ons weer realiseren dat sterven een proces is dat hoort bij het leven. Dat het iets moois kan zijn om dit te delen als stervende, geliefde of professional. Dat ouderdom niet meer gezien wordt als iets dat uit alle macht moet worden vermeden. En dat werken in de ouderengeneeskunde de waardering krijgt dat het verdient. We zullen de komende jaren namelijk nog een hoop nieuwe collega’s nodig hebben.

Reactie plaatsen

Reacties

Ike Aubel
4 jaar geleden

Wat een mooie blog Susanne. En ja sterven hoort zo bij het leven en wat zou het mooi zijn als er meer over nagedacht en gesproken wordt en bewust een onderdeel van leven wordt.